در این مقاله میخواهیم نگاهی به اسانس های طبیعی در مقابل سنتزی(مصنوعی) بیندازم. در دنیای امروزی که ما از جایگاه سلامتی آگاه هستیم، با خود فکر کنید این یک انتخاب واضح است، اما واقعیت این است که آنقدرها هم که فکر میکنید این موضوع سیاه و سفید نیست. اسانس های طبیعی و سنتزی دارای مزایا و معایب خاص خود هستند.
محصولات سنتزی ممکن است ارزانتر تولید شوند، میتوانند طیف وسیعتری از رایحهها را خلق کنند و عموماً ماندگاری بیشتری دارند، اما آیا این معاوضه ارزش آن را دارد؟ اجازه دهید نگاهی دقیق تر بیندازیم.
اسانسهای طبیعی یا اسنشیال اویل ها حاصل تقطیر بخشهای معطر غیرچرب یک گیاه یا درخت مانند شکوفهها، برگها، ریشهها، پوست درختان، رزینها و غیره هستند… این روغنها اغلب گران هستند، زیرا مقدار زیادی از مواد طبیعی را برای ایجاد آن مصرف میکنند.، و به دلیل عطرهای قوی و همچنین فواید دارویی زیاد مورد توجه قرار می گیرند.
گیاهان و اسانس های به دست آمده از آنها حاوی ترکیبات شیمیایی هستند که اثرات مختلفی بر بدن انسان دارند. مهم است که با روغن هایی که استفاده می کنید آشنا شوید، زیرا این اسانس های رقیق نشده می توانند برای پوست شما مضر باشند و باعث سوزش و ایجاد آلرژی شوند، اگرچه زمانی که با ویژگی های آنها آشنا شدید، استفاده از آنها در صورت ترکیب با روغن های حامل مناسب بی خطر است. دستورالعملهای بالینی مسمومیت با اسنشیال اویل ها بیان میکند که اسانس های خاصی که میتوانند عوارض جانبی منفی داشته باشند و باید با احتیاط استفاده شوند عبارتند از اکالیپتوس، رازیانه، میخک و جوز هندی.
آروماتراپی
در استفاده از اسانس های طبیعی یا اسنشیال اویل ها همواره آروماتراپی یا رایحه درمانی به عنوان یک درمان مکمل مطرح است.
رایحه درمانی یک درمان شفابخش جامع است که از عصاره و اسانس گیاهان طبیعی چه به صورت استنشاقی و چه موضعی برای ارتقای سلامت و تندرستی استفاده می کنند. گاهی اوقات به آن اسانس درمانی می گویند. رایحه درمانی از روغن های معطر برای بهبود سلامت بدن، ذهن و روح استفاده میشود.
کسانی که تازه وارد رایحه درمانی می شوند و می خواهند از مزایای آن استفاده کنند باید قبل از استفاده از اسنشیال اویل هایی که با آنها آشنایی ندارند با پزشک و رایحه درمان خود مشورت کنند.
اسنشیال اویل ها روی موها می توانند اثر نرم کنندگی داشته باشند. این روغن ها می توانند برای مرطوب کردن پوست، تسکین بثورات / اگزما / پسوریازیس، تسکین استرس، جوان سازی پوست، تسکین تنش، تسکین درد، تسکین میگرن و بهبود کلی خلق و خوی اثرات شگفت انگیزی دارند.
اسانسهای خالص نه تنها بوی فوقالعادهای دارند، بلکه میتوانند در ماساژ نیز استفاده شده و کیفیت و حس ماساژ را بهبود بخشند و فواید مستقیمی برای سلامت جسمی و روانی داشته باشند، همچنین مطالعات نشان دادهاند که اسانس های خالص و طبیعی دارای خواص ضدعفونیکننده طبیعی، حشرهکش و ضد میکروبی هستند و آنها را جایگزینی امن برای ضدعفونیکنندههای معمولی و حشرره کش ها میکند.
معایب اسانس های طبیعی
اسانس های طبیعی یا اسنشیال اویل ها دارای معایبی هستند، مانند مشکل رقیق سازی که در بالا ذکر شد. بسیاری از اسانس ها فوق العاده گران هستند – به عنوان مثال بین 1500 تا 10000 کیلوگرم گلبرگ گل رز برای استخراج 1 کیلوگرم اسانس گل رز مورد نیاز است که آن را به یکی از گران ترین اسانس ها تبدیل می کند. همچنین در مورد اسانس لوندر حتی ارزان ترین نوع اسانس لوندر به حدود 200 کیلوگرم لوندر برای استخراج اسانس مورد نیاز است.
رایحه خالص روغن واقعا فوق العاده است و مقدار کمی از روغن تاثیر زیادی خواهد داشت. با این حال بسیاری از افراد نمی توانند از پس مخارج آن را بر بیایند. این دلیل به تنهایی اغلب برای بسیاری از افراد کافی است تا اسانس های عطری ارزانتر که مصنوعی و سنتزی هستند را انتخاب کنند.
یکی دیگر از اشکالات برخی از اسانس ها این است که هم کیفیت و هم عطر آنها بسته به گیاه و محصول آن سال متفاوت است. بنابراین مصرف کننده همیشه دقیقاً همان چیزی را دریافت نمی کند، حتی اگر اسانس یکسان باشد. اسانسها همچنین میتوانند بسته به منطقه به دلیل تغییرات در ماده موثره گیاهی مورد استفاده، شرایط رشد در آن و غیره متفاوت باشند.
این امر باعث می شود تولید کنندگان اسانس های طبیعی نتوانند محصولات نهایی خود را ثابت نگه دارند. برای افرادی که صرفاً اقلامی را برای استفاده شخصی می سازند، این معمولاً مهم نیست، مگر اینکه فرد در مورد عطرهای خود بسیار سخت گیر باشد، اما برای روغن سازانی که محصولاتی را برای فروش ایجاد می کنند، این می تواند مشکل بسیار بزرگی ایجاد کند، به خصوص زمانی که با این واقعیت ترکیب شود که گاهی اوقات برداشت محصولات طبیعی به هر دلیلی با شکست مواجه شده و یا اصلا گیاه مورد نظر را نتوانند برای استخراج اسانس پیدا کنند.
بنابراین بسیاری از تولیدکنندگان به راحتی تولید روغنهای عطر مصنوعی در دسترس را انتخاب میکنند تا محصول نهایی خود را ثابت نگه دارند.
از آنجایی که اسنشیال اویل ها بههیچوجه تغییر نمیکنند، علیرغم تمام فوایدی که دارند، میتوانند ویسکوزیته، رنگ، بافت کمتری داشته باشند یا حتی بقایای روغنی باقی بگذارند که احتمالاً با مخلوط کردن با روغن حامل مناسب اصلاح میشود. استفاده از این اسانس ها نیاز به تلاش و هزینه اضافی ترکیب دارد و تضمین نمی شود که دقیقاً مطابق میل شما باشد.
در نهایت، گاهی اوقات یک اسانس که بوی بسیار خوبی دارد می تواند برای بدن انسان سمی یا تحریک کننده باشد. این به شدت کاربردهای رایحه درمانی روغن ها را محدود می کند. روغنهای معطر سنتزی راهی برای جلوگیری از بسیاری از عوارض جانبی ناخوشایند فراهم میکنند، اما همچنان از عطر گیاهان خطرناک یا تحریککننده بهره میبرند.
اسانس های سنتزی یا مصنوعی
شاید متوجه نشده باشید که اسانس های سنتزی چقدر فراگیر هستند، اما آنها در زندگی روزمره ما و در اطراف ما هستند. خوشبو کنندههای هوا، عطرها، ادکلنها، محصولات پاککننده، محصولات لباسشویی، و بیشتر محصولات بهداشتی خانگی و شخصی حاوی رایحههای مصنوعی هستند که در آزمایشگاهها از نفت و مجموعهای از مواد شیمیایی ساخته شدهاند، که حداقل میتوان گفت بسیاری از آنها چندان سالم نیستند. یک بررسی آکادمیک در سال 2011 نشان داد که نیاز به کنترل استفاده از مشک و اسانس های سنتزی در عطرها به منظور کاهش خطرات آلرژن (عواملی که باعث ایجاد آلرژی می شود) وجود دارد
.
این رایحههای دستساز سعی میکنند عطر طبیعی اسانسها را با کسری از هزینه تقلید کنند، که دلیل اصلی انتخاب آنها توسط مردم است.
آنها همچنین به راحتی در فروشگاه های بیشتری نسبت به اسانس های طبیعی یافت می شوند که معمولاً فقط در فروشگاه های خاص، مغازه های آروماتراپی، فروشگاه های مواد غذایی بهداشتی و آنلاین یافت می شوند. اسانس های سنتزی همچنین میتوانند انواع بیشتری از بوها را تولید کنند و حتی رایحههای جدیدی ایجاد کنند که اسانس های طبیعی نمیتوانند.مثلا نسیم هاوایی دقیقاً چه بویی دارد؟
از آنجایی که مواد نگهدارنده مصنوعی در این محصولات وجود دارد، میتوانند تا سالها دوام بیاورند و نگهداری و استفاده از آنها در صورت نیاز آسان میشود، بنابراین در صورت عدم استفاده مکرر از محصول، میتوانید با عدم نیاز به خرید محصول تازه، در هزینه خود صرفهجویی کنید. بو همچنین ماندگاری بیشتری دارد، بنابراین باید کمتر از محصول استفاده کنید و هر بار دقیقاً همان عطر، ویسکوزیته و بافت یکسان را دریافت خواهید کرد.
معایب اسانس های سنتزی
اگرچه میتوان از این محصولات برای سالها بدون تأثیر منفی استفاده کرد، مهم است که بدانیم اسانس های معطر مصنوعی ممکن است حاوی سموم مختلفی باشند: بنزآلدئید، بنزیل استات، پروپیلن گلیکول، پارابنها و در تعداد خیلی کمی سولفاتها. در مجموع، ده ها ماده شیمیایی رایج در این محصولات وجود دارد که 95 درصد آنها از فرآورده های فرعی نفتی (به آنها بای پروداکت می گویند) به دست می آیند.
روغن معدنی و ژله نفتی هر دو محصولات جانبی تولید نفت هستند. آنها منشا طبیعی و گیاهی ندارند و هرگز در دنیای رایحه درمانی استفاده نمی شوند. روغن معدنی در روغنهای کودک و بسیاری از مرطوبکنندههای موجود در بازار استفاده میشود، زیرا این روغن ارزان قیمت است.
با این حال، این و ژل نفتی می توانند منافذ پوست را مسدود کنند، از تنفس طبیعی آن جلوگیری کنند، از جذب اسانس جلوگیری کنند، از خروج سموم از بدن در طی فرآیند طبیعی تعریق جلوگیری کنند، و می توانند در بدن جذب شوند و مانع از جذب ویتامین ها شوند.
تولیدکنندگان اسانس های سنتزی باید حلالهای سمی اضافه کنند تا عطرهای مصنوعی خود را پخش و در هوا پخش کنند. آنها همچنین مواد شیمیایی سمی اضافه می کنند تا مولکول های عطر موجود در هوا چسبناک شوند و به لباس، مو، مبلمان و پوست بچسبند. این باعث می شود که بو برای ساعت ها یا روزها یا ماه ها باقی بماند و شما اثر طولانی تری از مواد شیمیایی ناسالم دریافت می کنید.
مواد شیمیایی مضر و پوست شما
بیش از 60 درصد از چیزی که روی پوست، بزرگترین عضو بدنتان، می گذارید، جذب جریان خون می شود و برخلاف کلیه ها و کبد که به عنوان فیلتر بدن شما عمل می کنند، پوست هیچ فیلتری ندارد. به طور متوسط، 80٪ از فرمولاسیون اسانس های سنتزی از مواد شیمیایی مصنوعی و احتمالاً مضر تشکیل شده است و در برخی موارد، کل فرمول می تواند مصنوعی باشد.
پوست این مواد شیمیایی ساخته دست بشر را به چند روش جذب می کند: با استفاده مستقیم، از طریق تماس با مواد معطر، و با قرار گرفتن در معرض هوای حاوی اسانس هایی که می توانند در بدن شما انباشته شوند. آنها می توانند واکنش های آلرژیک، میگرن، حملات آسم، حالت تهوع، اگزما و بسیاری از حساسیت های دیگر را تشدید و یا تحریک کنند.
در اینجا برخی از بدترین ترکیبات موجود در اسانس های سنتزی آورده شده است:
فتالات ها-
این نگهدارنده اسانس محبوب که در بسیاری از عطرهای تجاری یافت می شود، معمولاً غلظت بالایی دارد و سرطان زا و مختل کننده هورمونی شناخته شده است. اثرات نامطلوب سلامتی آن ممکن است شامل آسیب به کبد/کلیه، مشکلات ناباروری در مردان و زنان باشد.
پارابن ها –
نوعی نگهدارنده مصنوعی که در بسیاری از اسانس ها استفاده می شود، همچنین می تواند در تولید و ترشح هورمون ها اختلال ایجاد کند و باعث بسیاری از مشکلات ذکر شده در بالا شود. یک بررسی آکادمیک در سال 2020 در مورد پارابن بیان کرد که پارابن در خطرات باروری و افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه نقش دارد.
برخی از مواد شیمیایی دیگر مانند متیلن کلراید در دهه 1980 ممنوع شدند، اما این حکم به دلیل قوانین “راز تجاری”( trade secret) قابل اجرا نیست. متیلن کلرید در میان بدترین مواد سرطان زا است که از طریق پوست جذب شده و در چربی بدن ذخیره می شود.
به دلیل برچسب زدن و قوانین «راز تجاری»، تعیین فهرست دقیق مواد تشکیل دهنده عطرهای مصنوعی ممکن نیست، و بسیاری از بدترین متخلفان شیمیایی به سادگی فهرست نشده اند. با وجود این، اسانس های مصنوعی به طور گسترده در محصولات معمولی خانگی و در لوازم بهداشتی توصیه شده برای نوزادان، کودکان و در دوران بارداری استفاده می شود.
حتی در اسانس های طبیعی خالص، رایحهدرمانگران و ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی به زنان باردار توصیه میکنند که از مصرف برخی از آنها اجتناب کنند و آنها را با احتیاط و کم مصرف کنند. این هشدار به استفاده از آنها برای کودکان خردسال نیز تعمیم مییابد، اما در مورد اسانس های مصنوعی، بسیاری اطلاعات نادرست است یا به سادگی ناآگاه هستند!
بر خلاف خواص ضد میکروبی که اکثر اسانس های طبیعی دارند، اسانس های سنتزی نه تنها حاوی این خواص نیستند، بلکه ممکن است دارای بار زیادی از باکتری ها هستند . همچنین باکتریها بارها و بارها ثابت کردهاند که میتوانند جهش پیدا کنند و انواع سویههای مقاوم «ابر میکروبها» را ایجاد کنند.
اسانسهای طبیعی هرگز یک ابر میکروب ایجاد نکردهاند و حتی دانشمندان اکنون برای مبارزه با این باکتریهای خطرناک به اسانسهای طبیعی روی آوردهاند، زیرا متوجه شدهاند که بهترین راه برای مبارزه با این مشکل طبیعی، طبیعت است.
جدای از این نگرانیهای احتمالی و بسیار واقعی در مورد اثرات سلامتی، بزرگترین ایراد اسانس های سنتزی در مقابل اسانسهای طبیعی این است که رایحه تولید شده حاوی خواص درمانی اسانسهای گیاهی مشابه خود نیست، بنابراین مزیت و هدف واقعی رایحهدرمانی ، گم شده است.
نسخه سنتزی هر اسانس فقط سعی می کند عطر را تقلید کند و نه خواص دارویی منتقل شده از خود مواد گیاهی. بنابراین شما یک اسانس خوب دریافت می کنید و نه چیز دیگری.
مزایای اسانس های سنتزی
به طور کلی ارزان تر است.
دسترسی راحت تری دارد.
رایحه های متنوع تری نسبت به آنچه به طور طبیعی بدست می آید موجود است.
به محصول خوبی از مواد اولیه وابسته نیست، بنابراین همیشه یک عرضه ثابت وجود دارد و از دسته ای به دسته دیگر متفاوت نیست.
ماندگاری طولانی تری دارد.
به طور کلی بوی قوی تری دارد و ماندگاری بیشتری دارد.
می تواند بوی اسانس های سمی طبیعی را داشته باشد ولی مضرات آنها را ندارد.
(بسیاری از اوقات ما فکر میکنیم که تمام مواد گیاهی و طبیعی ضرری برای سلامتی ما ندارند اما در همین طبیعی ممکن از بعضی سموم باشند که برای بدن ما مضر باشند .)
مضرات اسانس های سنتزی
هیچ یک از فواید آروماتراپی برای سلامتی را که اسانس های طبیعی دارند را شامل نمی شود.
می تواند برای پوست و سیستم تنفسی مضر باشد. حاوی مواد سرطان زا و سایر مواد شیمیایی مضر است که با استفاده طولانی مدت می تواند منجر به حساسیت پوست و واکنش های آلرژیک شود.
بوی طبیعی تازه یکسانی ندارد، اگرچه برخی نمی توانند تفاوت را تشخیص دهند.
قوانین برچسب زدن در تولیدکنندگان این امکان را می دهد که همه مواد را روی برچسب نزنند، بنابراین هرگز نمی توانید مطمئن شوید که اسانس سنتزی دقیقاً چه چیزی دارد.
مزایای اسانس های طبیعی
دارای طیف کاملی از فواید سلامت جسمی و روانی مختلف هستند از جمله: خواص ضد باکتری، ضد ویروسی، ضد قارچی، ضد عفونی کننده و ضد انگلی و غیره.
برخی از آنها می توان برای ضدعفونی کننده های غیر سمی خانگی و دافع حشرات استفاده کرد.
عمق و شخصیت بیشتری نسبت به اسانس های عطر سنتزی دارند.
به سطوح نمیچسبند و به طور طبیعی پخش می شوند.
معایب اسانس های طبیعی
به طور کلی گران تر است.
بیشتر اسانس های طبیعی اگر به صورت موضعی مصرف شوند و به درستی رقیق نشوند، میتوانند باعث سوختگی و تحریک پوست شوند.
هر دسته بسته به کیفیت و شرایط محصول اصلی می تواند تفاوت های جزئی داشته باشد.
می تواند ویسکوزیته، رنگ، بافت کمتر مطلوبی ایجاد کند یا حتی باقیمانده روغنی به جا بگذارد.
برخی از اسانس های معطر برای پوست سمی هستند، بنابراین نمی توان از آنها به عنوان عطر استفاده کرد.
در پایان، شخصاً برای من، اگرچه اسانسهای سنتزی مزایای خود را دارند، که کمترین آنها قیمت ارزانتر است، اما هیچ چیز بهتر از مزایای اسانس های خالص نیست.
من این اسانس ها را زمانی کشف کردم که بعد از آسیب کمرم شروع به ماساژ آروماتراپی کردم و بعد از آن آنها به یک ستون اصلی در خانه من تبدیل شده اند. من همیشه اسانس درخت چای و اسانس اسطوخودوس را جز روغن های کمد آرایشی خود دارم.
زمانی که اسانس های طبیعی به درستی استفاده شوند، به دلایل بسیاری که در ابتدای مقاله نوشته شده است، باورنکردنی هستند و مطمئناً به بهبود کیفیت زندگی من کمک کردهاند.