بسیاری از گیاهان معطر که انتظار داشتن اسانس های طبیعی(اسنشیال اویل) را از آنها داریم اسانس نمی دهند.در واقع اکثر میوه ها، به جز مرکبات، نمی توانند به طور موثری برای تولید اسانس تقطیر شوند. مرکبات از این نظر استثنا هستند چراکه اسانس مرکبات در “پوست” آنها محصور شده است.اسانس میوه مرکبات را می توان بجای تقطیر با بخار آب از طریق فشار سرد برای تولید اسانس استخراج کرد.
اسانس میوه سیب
چیزی به نام اسانس میوه سیب تقطیر شده با بخار آب یا اسانس شکوفه سیب در بازار وجود ندارد. با این حال، در گذشته، ادعاهای مختلفی وجود داشت که ادعا می کردند “اسانس سیب سبز” برای کاهش وزن مفید است. چنین ادعاهایی بی اعتبار هستند . هیچ متخصص معتبری در استفاده از اسانس نمی تواند ادعا کند که اسانس سیب سبز می تواند برای کاهش وزن مفید باشد زیرا چنین روغنی به صورت تجاری در دسترس نیست.همچنین اسانس موز طالبی خربزه توت فرنگی خیار هم بصورت طبیعی دارای اسانس نیستند.
تفاوت بین اسانس های مختلف
مهم است که بدانیم اسانس essential oil با عناوینی مانند ابسولوت absolutes، عصاره های کربن دی اکسید, CO2 extracts، عصاره های گیاهیherbal extracts، تنتورهاtinctures، روغن های گیاهی/حاملvegetable/carrier oils، روغن های استخراج شده به روش خیساندنmacerated oils، روغن های معطر fragrance oils یا فلیورها flavor یکی نیستند.
در ادامه مثال اسانس میوه سیب ، میتوان عصاره‌های سیب طبیعی، تنتورها، روغن‌های طعم‌دهنده، روغن‌های استخراج شده به روش خیساندن را با کیفیت‌های مختلف پیدا کرد یا درست کرد. علاوه بر این، روغن دانه سیب ممکن است به عنوان یک روغن گیاهی حامل با فشار سرد یا استخراج شده با حلال در دسترس باشد. با این حال، ما نمی توانیم در مورد کیفیت، فواید یا مضرات بالقوه روغن گیاهی دانه سیب نظر بدهم، زیرا دانه های سیب حاوی ترکیبی هستند که می تواند به سیانید متابولیزه شود. ایمنی استفاده از چنین روغنی به عنوان روغن حامل، در صورت موجود بودن، نیاز به تحقیق و بررسی بیشتر دارد.
چرا اسانس های طبیعی یا اسنشیال اویل ها برای بسیاری از گل ها، میوه ها و سایر گیاهان معطر در دسترس نیستند؟
به استثنای اسانس میوه مرکبات که می‌توانند به صورت سرد فشرده یا با بخار تقطیر شوند، بیشتر اسانس‌ها از طریق تقطیر با بخار یا آب (آب) تولید می‌شوند.
با این حال، مولکول‌های معطر طبیعی موجود در بسیاری از گیاهان برای روش‌های تقطیر با بخار یا آب مناسب نیستند یا به مقدار زیادی از مواد گیاهی نیاز دارند که هزینه آن بسیار زیاد است.
یاس مثال خوبی است. گل های یاس به خصوص که معطر هستند. با این حال، گل های ظریف و شکننده یاس را نمی توان به طور موثر با بخار تقطیر کرد. در عوض، یاس به خوبی از طریق فرآیند استخراج با حلال اسانس می دهد، بنابراین یاس به راحتی به عنوان ابسولوت یاس در دسترس است. عصاره CO2 یاس هم اکنون به صورت تجاری در دسترس بوده و بسیار ارزشمند است.
در برخی موارد، گیاهان معطر و میوه ها به هیچ شکلی از استخراج یا تقطیر منجر به اسانس نمی شود و بنابراین معمولاً به صورت تجاری به عنوان اسانس، عصاره CO2 یا به صورت ابسولوت در دسترس نیستند.
اسانس میوه مرکبات
همونطور که قبل تر گفته شد بسیاری از میوه ها بصورت طبیعی دارای اسانس قابل استخراج نیستند اما از بین میوه ها مرکبات این خاصیت را دارند.بنابراین میتوان گفت که مرکبات از استثناهای اسانس میوه هستند.
اسانس طبیعی یا اسنشیال اویل میوه مرکبات بغیر از اسانس لیمو ترش به روش پرس سرد تهیه می شود. در تولید اسانس لیمو ترش از روش تقطیر در حین تولید شیره نیز استفاده میشود.جدای از برگاموت، این اسانس ها عمدتاً مخلوط های هیدروکربنی مونوترپن هستند که (R)-لیمونن معمولاً ترکیب غالب آن ها است. از آنجایی که بوی این ترکیب مونوترپن کم است، اغلب با تقطیر یا استخراج مکرر با حلال حذف می شود. اسانس حاصل که سرشار از ترکیبات فعال معطر است، روغن بدون ترپن نامیده می شود و به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. در مورد روغن برگاموت و لیمو، مشتقاتی مانند برگاپتن که باعث ایجاد حساسیت به نور می شود مشکل ساز هستند . آن دسته از اسانس های برگاموت و لیمو که در عطرسازی استفاده می شوند برای حذف این مشتق تصحیح می شوند.
از قرون وسطی، اسانس میوه مرکبات (EOs) به طور گسترده ای برای خواص باکتری کش،آنتی اکسیدانی، ویروس کش، قارچ کش، ضد انگلی، حشره کش، دارویی و خواص آرایشی مورد استفاده قرار گرفته اند. همچنین امروزه کاربردهای مهمی در صنایع دارویی، بهداشتی، آرایشی و بهداشتی، کشاورزی و غذایی پیدا کرده اند. در بین روش های استخراج بهترین روش برای مرکبات از بافت گیاه مرکبات، تقطیر با بخار است، زیرا به دلیل تنوع مولکول های فرار استخراج شده مانند ترپن ها و ترپنوئیدها، اجزای معطر مشتق شده از فنل و اجزای آلیفاتیکی که دارد.
اسانس میوه مرکبات در صنایع غذایی
در مواد غذایی بسته‌بندی شده به دلیل افزودنی‌های مصنوعی که برای حفظ کیفیت مواد غذایی ارگانولپتیک و میکروبیولوژیکی استفاده می‌شوند، بلای واقعی بیماری‌های ناشی از مواد غذایی را ایجاد میکند. استفاده از خواص نگهدارندگی اسانس ها به عنوان یک راه حل طبیعی برای رفع این مشکلات محسوب می شود. اسانس های طبیعی نه تنها ماندگاری محصول را افزایش می دهند بلکه به عنوان طعم دهنده طبیعی نیز عمل می کنند. اسانس به تنهایی و به صورت ترکیبی نیز در مواد بسته بندی مواد غذایی گنجانده می شود تا عوامل فاسد کننده مواد غذایی را کنترل کنند.
اسانس میوه مرکبات در عطرسازی و به عنوان طعم دهنده در به نوشابه ها یا شیرینی ها در صنایع غذایی استفاده می شود. استفاده از ادویه ها برای طعم دادن به غذا، استفاده غیرمستقیم از اسانس میوه است، زیرا اغلب، طعم مشخص گیاهان بر اساس محتوای آنها است. اسانس میوه ها همانطور که گفته شد در برابر برخی از گونه های دخیل در فساد گوشت ضد باکتری هستند، بنابراین استفاده از ادویه ها در غذا نه تنها طعم را بهبود می بخشد بلکه از فساد آن نیز جلوگیری می کند.
اسانس میوه مرکبات و پوستی بهتر
اسانس میوه هایی مانند پرتقال، ترنج، لیمو و لیموترش گزینه‌های عالی برای بیماری‌های پوستی هستند. خاصیت قابض و متعادل کننده پوست در اسانس میوه مرکبات باعث کاهش سبوم اضافی و کوچک شدن منافذ پوست می شود. پس از استفاده مداوم، افراد دارای پوست چرب باید تعادل بیشتری در سبوم پوست خود پیدا کنند.
در مورد آکنه، بسیار مهم است که چربی ها و باکتری های اضافی را بدون خشک کردن پوست از بین ببرید، زیرا این امر می تواند منجر به افزایش تولید چربی پوست شود. التهاب می تواند یکی دیگر از عوامل موثر در بروز آکنه باشد.
اسانس لیمو سنگی
اسانس میوه لیمو که از پوست آن به دست می‌آید،سرشار از ویتامین سی است. این اسانس می‌تواند به مبارزه با التهاب و رادیکال‌های آزاد که می‌توانند منجر به آکنه و پیری پوست شوند، کمک کند.همچنین تولید کلاژن را افزایش داده و سبب حفظ خاصیت الاستیکی پوست و سفت شدن آن می شود
اسانس نارنگی
اسانس میوه نارنگی همچنین دارای مشخصات آنتی اکسیدانی بالایی است که آن را برای ایجاد پوستی صاف تر و شاداب تر مفید می کند.همچنین این اسانس به همراه اسانی گریپ فروت به درمان سلولیت پوست کمک میکند
اسانس گریپ فروت
اسانس میوه گریپ فروت اثرات ضد میکروبی و ضد باکتریایی قابل مقایسه با سایر پمادهای موضعی اثبات شده دارد. با توجه به فعالیت ضد باکتریایی قوی، اسانس گریپ فروت در پیشگیری و درمان آکنه امیدوارکننده به نظر می رسد.
اسانس پرتقال
اسانس میوه پرتقال دارای خواص شگفت انگیزی برای پوست است به عنوان مثال دارای خاصیت درخشان کنندگی روشن کننده، ضد پیری، لایه برداری است همچنین به دلیل خواص آنتی اکسیدانی از پوست شما در برابر اشعه خورشید و سایر آلودگی های محیطی مانند رادیکال های آزاد میشود
اسانس برگاموت
اسانس میوه برگاموت به دلیل داشتن مواد مغذی فراوان برای پوست به پاکسازی آن کمک کرده و سبب روشن سازی آن میشود .همچنین در درمان جای جوش نیز مفید بوده و به کنترل چربی پوست و کوچکتر شدن منافذ آن کمک می کند.
