ابتدا باید به این مسئله توجه کرد که چه نوع روغن زیتونی میتواند مفید باشد و سپس به سراغ خواص آن میرویم.
زیرا در دوره ای زندگی میکنیم که برای خرید هر محصول با انتخاب های زیادی مواجه هستیم.
در خصوص روغن ها هم موارد بی کیفیت و تقلبی به وفور مشاهده میشود.
روغن زیتونی که از نوع فرابکر باشد برای سلامتی مفید است. زیرا برخلاف نمونه های ارزان و فرآوری شده به روش پرس سرد و با اسافاده از میوه های با کیفیت تولید میشود.
روغن زیتون چیست؟
این روغن از میوه ی درخت زیتون استخراج میشود. درخت زیتون بیشتر در اقلیم های مدیترانه ای و شبه مدیترانه ای رشد میکند. این میوه از تیره گیاهان گلدار است و عمر زیادی دارد.
روغن زیتون را میتوان به روش دستی و با افشردن زیتون به دست آورد اما برای تهیه روغن زیتون به روش مدرن ابتدا زیتون هارا خرد کرده و سپس مخلوط میکنند و پس از آن در یک سانتریفیوژ روغن را از خمیر جدا میکنند.
سه نوع روغن زیتون وجود دارد.
▪︎روغن زیتون تصفیه شده
▪︎روغن زیتون خام
▪︎روغن زیتون اضافی
روغن زیتون فرابکر به کمترین میزان فراوری شده است این نوع روغن با روش های طبیعی استخراج میشود و خالص است و از نظر طعم و بو استاندارد سازی شده است.
روغن زیتون فوق بکر علاوه بر طعم و عطر مطبوع خواص بی نظیری برای سلامتی دارد.
روغن زیتون و پلی فنول
روغن زیتونی که از زیتون های با کیفیت و روش پرس سرد فرآوری شده باشد سرشار از پلی فنول هاست.
پلی فنول ها ترکیبات گیاهی هستند که بیشتر به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی که دارند مفید هستند.
در واقع خواص بی نظیر روغن زیتون وابسته به وجود پلی فنول هاست.
در ادامه خواص روغن زیتون ذکر میشود.
کاهش فشار خون
امروزه اکثر مردم سبک غذایی ناسالمی را دنبال میکنند مثلا مطالعه ای نشان میدهد که سرانه مصرف روغن نباتی در ایران بیشتر از استاندارد جهانی است!
نه تنها کاهش مصرف روغن اهمیت دارد که مصرف روغن باکیفیت هم حائز اهمیت اشت.
روغن های ناسالم سطح کلسترول و فشار خون را افزایش میدهند.
امروزه نه تنها در طب سنتی که در طب نویین هم از روغن زیتون فرابکر برای کاهش فشار خون استفاده میشود.
روغن زیتون حاوی اسید های چرب غیر اشباع مونو و سرشار از آنتی اکسیدان هاست که باعث کاهش بیماری های مرتبط با مصرف روغن های اشباع میشود.
تقویت سیستم ایمنی
گفتیم که روغن زیتون با کیفیت سرشار از پلی فنول هاست.
پلی فنول ها به فعال شدن واکنش های ایمنی در بدن افراد سالم کمک میکنند و از این جهت سطح ایمنی بدن را بالا میبرند.
آلرژی
روغن زیتون میتواند کاهش واکنش های آلرژیک در سه بیماری آسم، اگزما و آلرژی غذایی کمک کند.
ترکیبات پلی فنولی میتوانند به طور قابل توجهی علائم آلرژی را کاهش دهند.
بیماری های عصبی
یک رژیم غذایی حاوی روغن زیتون میتواند از پیشرفت بیماری های عصبی مانند، آلزایمر و زوال عقل جلوگیری کند.
زیرا پلی فنول ها به تقویت انعطاف پذیری مغز، خلق و خو و رفتارها کمک میکنند و به مرور باعث بهبود سلامت روان میشوند.
آلزایمر یکی از بیماری های شایع عصبی در جهان است.
یکی از علل آلزایمر تجمع پلاک های بتا آمیلوئید در داخل سلول های مغزی است.
که ترکیبات روغن زیتون به کاهش این پلاک ها کمک میکنند.
البته تحقیقات بیشتر در این زمینه لازم است.
قند خون
بیماری قلبی و دیابت قندی جزو شایع ترین علت های مرگ و میر در دنیا محسوب میشوند.
مخصوصا در کشورهای درحال توسعه این آمار در حال افزایش است.
آنتی اکسیدان های موجود در روغن زیتون تاثیر بالقوه ای در بهبود قندخون دارند و قند خون را در افراد دیابتی و یا افرادی که مشکلات قلبی دارند تنظیم میکنند.
گوارش بهتر
مصرف یک قاشق غذاخوری روغن زیتون مرغوب در هر روز به بهبود یبوست کمک میکند.
البته در مصرف آن نباید زیاده روی کرد زیرا ممکن است سبب اسهال شود.
سیتوسترول موجود در روغن زیتون به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند.
خواص ضد التهابی
التهاب مزمن پیش آگهی بسیاری از بیماری های خطرناک مانند سرطان، بیماری های قلبی، دیابت و… است.
روعن زیتون فرابکر میتواند التهاب بدن را کاهش دهد که این به خاطر خاصیت آنتی اکسیدانی روغن زیتون است.
اولئوکانتال یک آنتی اکسیدان است که تحقیقات نشان میدهند مانند ایبوپروفن اثر ضد التهابی دارد.
این آنتی اکسیدان در روغن زیتون به وفور یافت میشود.
درمان آرتریت
آرتریت یک بیماری خود ایمنی است که در آن مفاصل دردناک میشوند و تغییر شکل می یابد.
طبق شواهد روغن زیتون به کاهش التهاب و کاهش استرس اکسیداتیو در آرتریت کمک میکند.
روغن زیتون به همراه امگا۳ به کاهش درد مفاصل و بهبودسفتی مفاصل کمک میکنند.
خاصیت آنتی باکتریال
مطالعات نشان میدهند مصرف روزانه روغن زیتون به کاهش عفونت باکتری هلیکوباکتر کمک میکند و در کمتر از دوهفته آن را ازبین میبرد.
خواص روغن زیتون برای سلامت پوست
روغن زیتون به حفظ رطوبت پوست کمک میکند و میتوان از نوع بهداشتی آن برای رطوبت رسانی به پوست های خشک استفاده کرد.
امروزه در محصولات بهداشتی آرایشی زیادی از از این روغن استفاده میشود.
خواص روغن زیتون برای پوست:
رطوبت رسانی:
این روغن با محبوس کردن آب و رطوبت پوستی باعث افزایش لطافت و شادابی پوست میشود.
بهبود زخم:
روغن زیتون دارای خاصیت ضدالتهابی است که مدت زمان بهبود زخم را کاهش میدهند و باعث افزایش تکثیر سلولی و کلاژن سازی میشوند.
جلوگیری از زخم فشاری:
یکی از راه ها برای جلوگیری از زخم فشاری در بیمارانی که بستری هستند و یا افرادی که مدتی باید بی حرکت باشند جلوگیری از خشکی پوست و چرب کردن موضع می باشد و روغن زیتون گزینه مناسبی می باشد.
جلوگیری از استرچ مارک:
خانم های باردار میتوانند در طول بارداری پوست خودرا با روغن زیتون فرابکر مرطوب کنند و به این صورت از بروز ترک های پوستی جلوگیری کنند.
محافظت پوست:
خواص آنتی اکسیدانی روغن زیتون باعث جلوگیری از پیری زودرس و محافظت دربرابر آلودگی های محیطی میشود.
عوارض روغن زیتون برای پوست
در عین حال که روغن زیتون خواص بی نظیری دارد میتواند به پوست آسیب برساند مثلا استفاده از نوع بی کیفیت و غیر بهداشتی آن میتواند نتیجه منفی روی پوست بگذارد.
از طرفی اگر پوست حساسی دارید ممکن است حتی نوع مرغوب این روغن برایتان خوب نباشد.
زیرا چربی زیاد بر روی پوست باعث انسداد منافذ پوست و بروز آکنه میشود پس در مصرف آن باید احتیاط کنید.
همچنین مصرف این روغن در نوزادان و افرادی که پوست حساس دارند باعث آسیب به سد پوستی میشود.
اسید های چرب موجود در روغن زیتون و یا سایر روغن های گیاهی منبع غذایی مناسبی برای باکتری های مولد آکنه هستند و همچنین اسید اولئیک موجود در روغن زیتون درماتیت را تشدید میکند پس افرادی که پوستی مستعد آکنه دارند نباید از این روغن استفاده کنند.
نحوه استفاده از روغن زیتون برای پوست
ابتدا سعی کنید روغن زیتونی تهیه کنید که فاقد افزودنی باشد و نوع فرابکر آن را انتخاب کنید.
قبل از مصرف باید ببینید که آیا به آن حساسیت دارید یا خیر، برای اینکار مقداری روغن زیتون روی ناحیه کوچکی از پوست بازوی خود بمالید و صبر کنید اگر پس از گذشت یک یا دوروز واکنش پوستی نداشتید میتوانید از آن استفاده کنید. از طرفی بازهم باید احتیاط کنید و مقداری کمی از آن را روی پوستتان بمالید و اضافه ی آن را پاک کنید تا باعث ایجاد آکنه نشود. زیرا در هرصورت چربی اضافه منافذ را مسدود میکند.
میتوانید با روغن های دیگر آن را ترکیب کرده و از آن برای ماساژ پوست بدنتان استفاده کنید.
همچنین محصولاتی که حاوی روغن زیتون هستند هم میتوانند مفید باشند.
مانند لوسیون ها و صابون های حاوی روغن زیتون که این محصولات را میتوانید از مراکز معتبر تهیه کنید.
خواص روغن زیتون برای مو
مصرف خوراکی روغن زیتون به دلیل داشتن ویتامین ها و انواع آنتی اکسیدان ها به تقویت موها کمک میکند و استفاده موضعی آن میتواند روی رطوبت رسانی به موها تاثیر قابل توجهی داشته باشد.
تحقیقاتی وجود دارد که نشان میدهد روغن هایی مثل زیتون میتواند خاصیت بیشتری نسبت به روغن های غیراشباع مانند آفتابگردان داشته باشد.
با این حال تنها تاثیر رطوبت رسانی روغن زیتون ثابت شده است و درمورد خواص دیگر به تحقیقات بیشتری نیاز است.
نحوه مصرف روغن زیتون برای موها
مقدار موردنیاز از روغن را به ساقه ی موهایتان بمالید اگر کف سرتان نیز خشک است به کف سر نیز روغن بمالید و سپس ماساژ دهید ماساژ کف سر خونرسانی به ریشه موهارا تقویت میکند.
به مدت ۱۵ دقیقه تا نیم ساعت اجازه دهید روی موهایتان باقی بماند. در این مدت میتوانید موهایتان را با حوله ببندید.
سپس موهایتان را آبکشی کنید و با شامپو بشویید.
دقت کنید که زیاد نگذارید روی موهایتان باقی بماند زیرا ممکن است سبب ریزش شود.
روغن زیتون برای چه موهایی مناسب است؟
استفاده مستقیم روغن زیتون برای مو های ضخیم، خشک یا آسیب دیده یا موهایی که رنگ و دکلره شده اند مناسب است.
برای موهای نازک و ظریف و یا افرادی که کف سرشان چرب است بهتر است از ماسک های روغن زیتون استفاده شود.
تشخیص روغن زیتون اصل
اگر به فروشگاه ها سر بزنید نمونه های غیر اصل و یا کیفیت پایین روغن زیتون به وفور یافت میشوند. روغن زیتون با کیفیت از میوه های تازه و خوب روغن کشی میشود.
در ادامه فاکتورهایی که برای تشخیص روغن زیتون اصل مهم هستند گفته میشود.
بو
روغن زیتون اصل بویی شبیه به بوی چمن، بادام، گوجه و عطر میوه ای دارد.
در حالیکه معمولا نسخه های غیر اصل بویی مانند کپک، خاک، نم یا سرکه و چوب میدهد.
طعم
روغن زیتون اصل طعمی تند و تلخ دارد.
تست تشخیص
یک فیتیله را به این روغن آغشته کنید و در ظرف روغن قرار دهید اگر فیتیله در حین دود کردن خاموش شد نشان میدهد روغن زیتون شما نامرغوب است. روشن ماندن فیتیله و نداشتن دود نشان دهنده ی روغن زیتون با کیفیت است.
نگهداری روغن زیتون
روغن زیتون را باید در شیشه های تیره و دور از نور خورشید قرار دهید زیرا تابش مستقیم نور خورشید سبب اکسیداسیون آن میشود و ترکیبات مفید آن از بین می رود.
همچنین آنرا را در محیط گرم قرار ندهید زیرا گرما نیز باعث فساد آن میشود دمای مناسب نگهداریاین روغن بین ۱۴ الی ۲۱ درجه سانتی گراد می باشد.
البته زیاده روی نکنید و را در فریزر قرار ندهید زیرا دمای منفی ۱۰ درجه باعث میشود اسیدهای چرب غیراشباع روغن زیتون حالت کریستالی به خود بگیرند.
روغن زیتون را در ظرف دربسته قرار دهید و نگذارید در مجاورت هوا باقی بماند زیرا فاسد شده و عطر و طعم خود را از دست میدهد.
اگر این موارد را رعایت کنید و روغن زیتون فرابکر تهیه کرده باشید حدود ۱۲ الی ۱۸ ماه میتوانید از آن استفاده کنید.
